Evan Ziporyn & Benjamin Maneyrol

Het klankpalet van de klarinet doorkruist een veelheid aan genres en registers; van hemels tot aards, van organisch tot mechanisch. Benjamin Maneyrol en Evan Ziporyn dompelen Ars Musica onder in een zintuigelijk bad.

Maneyrol brengt twee creaties voor klarinet en elektronica: een eerste van componiste en klankenavonturière Sarah Wéry; een tweede van musicus en klankkunstenaar Eliott Delfosse. Deze laatste vertrekt vanuit sociale netwerken en nieuwe informatietechnologieën en plaatst ze in een kritisch perspectief, om zo nieuwe muziekale configuraties te verkennen. Maneyrol, samen met Ziporyn, voert vervolgens een nieuwe creatie van Delfosse op.

Evan Ziporyn, een virtuoos klarinettist en formidabel experimentator, sluit de avond af en leidt ons door zijn gevoelige lezingen van minimal music (Philip Glass en Terry Riley, van wie een creatie wordt voorgesteld) tot pop- en rockvariaties (Jimi Hendrix). Dit zijn tevens de thema's van zijn laatste experimentele en subtiele album Pop Channel.

GESPREK MET SARAH WÉRY

Kunt u ons de creatie presenteren die u voorstelt op Ars Musica?
Voorlopig heet het stuk Face. Ik bouw eenprogressief 'sonisch' zelfportret van de klank van de basklarinet. Ik wil het gevoel, individueel of collectief, van de brute trilling raken tussen wat iemand wil zijn en wat iemand is. Dit wil ik doen aan de hand van echo's en vervormingen, bijvoorbeeld door de vertraging van de basklarinetklank te injecteren in verschillende materialen en superposities van materialen. Ik wil graag een ruw en synthetisch stuk maken. Momenteel experimenteer ik met materialen van metaal op gespannen huid. Ik wil een indruk geven van een heen en weer gaan tussen een geluidsbron en zijn dubbelganger.

Hoe past deze creatie binnen uw carrière en binnen uw werk?
In de continuïteit. Ik wil altijd naar het politieke toe en weg uit het intieme, maar het lukt met niet. Het is alsof mijn plaats en mijn omtrek vooraf zijn bepaald, en dat ze beperkt zijn tot mijn lichaam. Ik keer er altijd naar terug om te ontsnappen aan al bestaande klankcombinaties. Waar voel ik daadwerkelijk fysiek een geluid of een opeenvolging van geluiden in mijn lichaam, en wat gebeurt er nog meer op die plek?

Hoe ziet u de kunst en esthetiek van klarinetcreaties vandaag de dag? Hebben ze enige specificiteit?
Ik heb geen globale visie op de kunst en esthetiek daarvan. Net zoals ik vandaag niet echt een visie heb op creatiemuziek. Wat mij interesseert is dat er zeer specifieke sensaties zijn die specifiek zijn aan bepaalde momenten die ik ervaar en waarvan ik voel dat ik ze deel. Ik heb de behoefte ze door anderen verwoordt te horen en ze uit te drukken met muziek, in welke muzikale context dan ook. Ik begrijp dat sommige instrumenten overbodig zijn geworden om bepaalde specifieke gevoelens uit te drukken. En ik zie dat we niet echt tot het "punt" ervan kunnen komen. Ik heb de indruk dat de basklarinet erg in trek is in de hedendaagse muziek, misschien vanwege zijn extreme vormbaarheid en rijke en diverse klankspectrum? De valkuil is dat het gebruik van bepaalde technieken de luisteraar verhindert de muziek frontaal te ervaren. Een andere valkuil is dat de luisteraar niet meer geïnteresseerd is omdat men zich op een te comfortabele plek bevindt, die niets bijzonders uitlokt. Deze te bekende omgeving probeer te verplaatsen of veranderen door met de klarinet heterogene elementen in tijd en timbre naast elkaar te plaatsen.

Is er in uw creaties geen ontvankelijkheid voor de klankkunst zoals die door de beeldende kunst wordt begrepen, d.w.z. tussen beeld, beeldhouwkunst, muziek en geluid?
Er is zoiets als woede. Ik weet dat het belachelijk is. Ik bedoel, de kracht die me op de been houdt bij het bedenken en schrijven van een stuk is de kracht van het proberen uit te drukken van een gedachte, van het aanraken van de gevoeligheid die deze zeer precieze en vage gedachte oproept, omdat ze gedeeltelijk aan de rede ontsnapt. Ik voel deze kracht aan als woede. Aangezien muziek geen proefschrift is, heb ik uit mijn observaties afgeleid dat haar politieke kracht - dat wil zeggen haar vermogen om in beweging te zetten of te bestaan buiten het puur muzikale kader - ligt in de manier waarop de klank "valt" (haar toon, haar stijl?) en in haar context. Om mijn "punt" te bereiken en te ontsnappen aan elegantie, begon ik steeds explicietere titels te schrijven. Vervolgens steeds explicietere teksten in stukken (maar tekst in muziek kan die sensatie van me ontnemen, hij neemt veel ruimte in). Tot slot gleed ik natuurlijk af naar het beeld, om naar een conceptie te gaan waar het beeld en de klank dezelfde materie hebben. Dus het is niet zozeer dat ik geluidskunst wil maken of dergelijke zaken. Ik wil iets zeggen, en dat iets is zo moeilijk dat ik alle deuren openzet die me interesseren.

Met de steun van SABAM for culture.